Specjalista radzi

Jeżeli dziecko "brzydko" pisze...

Początek nauki jest bardzo ważnym okresem w życiu każdego dziecka. Jednak nie wszystkie dzieci są w jednakowym stopniu dojrzałe do podjęcia obowiązku szkolnego. Wiele z nich napotyka różne problemy już na samym początku swojej edukacyjnej drogi. Ważne jest, by jak najszybciej pomóc uczniowi przezwyciężyć te trudności.

Jeżeli dziecko pisze niestarannie, literki są niekształtne, niedokładnie odtworzone lub nie mieszczą się w liniaturze, to powinno ono systematycznie wykonywać ćwiczenia usprawniające manualnie:

1.Rysowanie szlaczków w liniaturze:                                                                                                                                                                                                                                                                        -odrysowywanie przez kalkę lub folię (jeżeli dziecko zbyt słabo naciska ołówek, powinno rysować przez kalkę, żeby wzmocnić nacisk; w przypadku zbyt mocnego nacisku dobrym sposobem jest włożenie kartki ze wzorem w koszulkę foliową i rysowanie po niej flamastrem);                                  -odwzorowywanie;                                                                                                                                   - rysowanie po śladzie.

2. Pisanie po śladzie ze zwróceniem uwagi na prawidłowy kierunek zapisywania liter.

3.Obrysowywanie konturów.

4. Rysowanie po śladzie "bez odrywania ręki" (uczy to płynności ruchów i poprawia tempo pisania).

5. Zakreskowywanie i zakropkowywanie rysunku (kreski, którymi dziecko wypełnia kontury obrazka, powinny zachować ten sam kierunek).

6. Kolorowanie prostych rysunków (należy pilnować, aby dziecko podczas kolorowania "nie wychodziło za linię").

7. Rysowanie poprzez łączenie punktów.

8. Kreślenie okręgów (w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara) i rysowanie ślimaków.

9. Wycinanie nożyczkami (lub wydzieranie) i wyklejanie.

10. Kopiowanie całych wyrazów i zdań (ćwiczenie to nie tylko usprawnia piszącą rękę, ale też poprawia tempo pracy).

Podczas wykonywania powyższych ćwiczeń konieczne jest zwrócenie uwagi na prawidłowy uchwyt narzędzia pisarskiego. Powinien to być uchwyt trójpalczasty, tzn. ołówek trzymany jest pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym i opiera się na palcu środkowym. Podczas pisania ręka powinna znajdować się ok. 2 cm od powierzchni papieru, a podczas ćwiczeń grafomotorycznych - wyżej. Jeżeli dziecko nieprawidłowo trzyma ołówek, powinniśmy zastosować specjalną nasadkę, którą można kupić w sklepie papierniczym. Zadbajmy również o prawidłowe oświetlenie miejsca pracy. Światło powinno padać z lewej strony, natomiast w przypadku dziecka leworęcznego - z prawej.

Przed rozpoczęciem ćwiczeń grafomotorycznych warto przygotować rączki dziecka, wykonując "rozgrzewkę". Świetnie sprawdzają się wszelkie zabawy paluszkowe, jak również masowanie całych rąk i palców. Dzieci zazwyczaj chętnie pokazują, jak pada deszcz, grają na pianinie, robią gwiazdki, ściskając piąstki i rozluźniając dłonie, udają lecące ptaki.

W pracy nad rozwijaniem motoryki rąk można również wykorzystać wiele innych zabaw oraz sytuacji dnia codziennego, jak np. pranie ręczne, przypinanie bielizny klamerkami, zapinanie guzików, nawlekanie dużej igły lub korali. Do zabaw kształcących precyzję rąk, a szczególnie drobne ruchy palców, należą:

1. Ćwiczenia manipulacyjne (zabawy piaskiem i wodą, przewlekanki, przyszywanie guzików do kartonu, wyginanie figur i liter z drutu, lepienie z plasteliny).

2. Zabawy konstrukcyjne i układanki (budowanie z klocków, przybijanki, puzzle, mozaika, składanie zabawek z "jajka-niespodzianki").

3. Paluszkowe zabawy w teatr (aktorami są rączki lub nakładane na dłonie bądź palce pacynki. Dodatkową korzyścią wynikającą z zabawy w teatr jest konieczność zrobienia dekoracji. Służą temu przede wszystkim rysunki i wycinanki).    

4. Gry polegające na współzawodnictwie, a jednocześnie wymagające precyzji, np. bierki albo pchełki.   

Jeżeli postaramy się, aby codzienne ćwiczenia były urozmaicone i stały się dla małego ucznia dobrą zabawą, na pewno doczekamy się efektów. Nie zapominajmy jednak o chwaleniu dziecka i docenianiu jego wysiłku, nawet jeżeli jego pracom daleko do doskonałości.

                                                                                                                         Katarzyna Stolarz